Contents
Vai trò dinh dưỡng của sắt
Mặc dù số lượng không nhiều nhưng sắt là một trong các thành phần dinh dưỡng quan trọng nhất có tầm quan trọng cơ bản đối với sự sống. Sắt là thành phần của huyết sắc tố, myoglobin, các xitocrom và nhiều enzym như catalza, peroxidaza. Sắt vận chuyển oxy và giữ vai trò quan trọng trong hô hấp tế bào.
- Vận chuyển và lưu trữ oxy
- Cofactor của các enzyme và các protein
- Tạo tế bào hồng cầu
Hấp thu và chuyển hoá
Được xảy ra chủ yếu ở phần hỗng hồi tràng của ruột non.
Có hai dạng sắt có thể được hấp thu theo những có chế khác nhau:
- Sắt không hem có mặt chủ yếu trong các loại thực phẩm nguồn thực vật
- Sắt hem, có trong thực phẩm nguồn động vật.
Để được hấp thu, nguồn sắt không hem phải được dời khỏi thức ăn ở phần trên ruột non thành dạng hòa tan, sau đó chúng được gắn với một protein vận chuyển giống như Transferrin, đi qua màng tế bào thành ruột. Quá trình giải phóng sắt thành dạng tự do trong ruột phụ thuộc nhiều vào một số yếu tố ức chế hoặc tăng cường có mặt trong thức ăn.
Tỷ lệ hấp thu của sắt không hem có thể từ 1% đến 50%. Tỷ lệ nghịch với lượng sắt trong khẩu phần. Hấp thu có hiệu quả hơn ở những người bị thiếu sắt.
Những yếu tố ảnh hưởng đến sắt không Hem.
- Làm tăng hấp thu: Tăng độ acid dạ dày (vitamin C, acid hữu cơ khác), protein nguồn động vật.
- Làm giảm hấp thu: Giảm acid dạ dày, chế độ ăn nhiều xơ, nhiều Ca, nhiều phospho, nhiều phytate, oxalate, polyphenols.
Nhu cầu
Thay đổi theo điều kiện sinh lý.
- Trẻ sơ sinh ra đời với một lượng sắt dự trữ khá lớn ở gan và lách.
- Ở lứa tuổi trưởng thành nhu cầu sắt tăng lên do cơ thể phát triển nhiều tổ chức mới, mỗi ngày lượng sắt mất đi ở người trưởng thành vào khoảng 1mg ở nam và 0,8g ở nữ, nhưng ở nữ lại có lượng sắt mất thêm theo kinh nguyệt vào khoảng 2 mg/24 giờ.
- Nhu cầu của người mẹ có thai và cho con bú giống như phụ nữ trong thời kỳ kinh nguyệt. Theo các chuyên viên của Tổ chức Y Tế thế giới nhu cầu về sắt đối với thiếu niên và phụ nữ là 24 – 28 mg/24 giờ.
Nguồn cung cấp
- Sắt có nhiều trong các thức ăn nguồn gốc động vật, các hạt họ đậu nhất là đậu tương.
- Các loại rau quả là nguồn sắt quan trọng trong bữa ăn. Sắt trong thịt được hấp thu khoảng 30%, đậu tương là 20%, cá là 15% các thức ăn thực vật như ngũ cốc, các hạt họ đậu (trừ đậu tương) chỉ hấp thu 10% do sự có mặt của các phytat photphat cản trở sự hấp thu sắt.
- Sắt trong rau quả do sự có mặt của vitamin C là yếu tố hỗ trợ quá trình hấp thu sắt.
- copy ghi nguồn : daihocduochanoi.com
- Link bài viết tại : Vai trò dinh dưỡng của vi chất sắt