Biểu hiện bệnh nấm Candida rất đa đạng và đặc trưng cho từng thể lâm sàng khác
Contents
Lâm sàng
Nhiễm Candida da
- Vị trí hay gặp là kẽ như kẽ ngón tay, ngón chân, nếp lằn dưới vú, mông, nách, khoeo.
- Các yếu tố thuận lợi mắc bệnh là ngâm nước nhiều, nóng, ẩm và béo phì.
- Nhiễm Candida da biểu hiện mảng ban đỏ rò rệt, đôi khi trợt thường đi kèm với mụn mủ vệ tinh.
- Candida có thể phát triển trên tổn thương kẽ do viêm da dầu hoặc bệnh vảy nến.
Nhiễm Candida niêm mạc
+ Viêm miệng (tưa miệng)
- Hay gặp nhất, xuất hiện ở mọi lứa tuổi nhưng bệnh biểu hiện nặng ở trẻ nhỏ, phụ nữ nuôi con bú và người già.
- Yếu tố thuận lợi là: sử dụng kháng sinh, corticoid, sử dụng răng giả, ung thư, điều trị tia xạ, HIV/AIDS.
– Viêm lưỡi giả mạc:
- Biểu hiện có thể cấp và mãn tính.
- Cấp tính hay gặp ở phụ nữ cho con bú và người già với biểu hiện đốm giả mạc màu hơi trắng, trên nền niêm mạc đỏ, phù nề ở lưỡi, vòm miệng, má, vùng hầu. Triệu chứng cơ năng là rát và bỏng nhẹ.
- Ở thể mạn tính, tổn thương ít đỏ và phù nề hơn nhưng lan rộng, có thể xuống thực quản. Giả mạc có thể dễ lấy bỏ để lại nền niêm mạc đỏ hoặc trợt.
– Viêm teo:
- Thượng bì miệng mỏng, cảm giác dát bỏng, bóng,phù.
- Có thể teo, đỏ và loét ở niêm mạclưỡi.
- Thể này hay gặp ở người sử dụng răng giả.
– Bạch sản: là đốm, màu hơi trắng với bờ không đều, khó lấy bỏ.
– Viêm góc miệng:
- Vết nứt ở da góc miệng, vảy da trắng, cảm giác đau khi nhai và tổn thương có thể lan ra xung quanh miệng.
- Yếu tố thuận lợi là suy dinh dưỡng, tăng tiết nước bọt, tật lấy lưỡi chà xát.
+Viêm âm hộ/âm đạo
- Tiến triển mạn tính.
- Tổn thương là mảng đỏ có giả mạc trắng, ngứa, có thể kèm mụn mủ ở vùng xunh quanh tổn thương, có thể lan xuống vùng đáy chậu.
- Hay gặp hơn ở phụ nữ có thai, đặt dụng cụ tử cung, sử dụng thuốc tránh thai.
- Các yếu tố thuận lợi khác là đái đường, béo phì hoặc điều trị corticoid.
+ Viêm quy đầu
- Thường gặp hơn ở người chưa cắt baoquyđầu.
- Vị trí ở quy đầu và bao da quy đầu.
- Tổn thương là sẩn đỏ, mụn mủ, tăng tiết, cảm giác kích ứng, đau.
- Bệnh hay tái phát.
Nhiễm Candida quanh móng và móng
- Hay gặp ở ngón tay và xuất hiện ở mọi lứa tuổi nhưng thường gặp hơn ở người đái đường.
- Triệu chứng khởi đầu thường là sưng ở da bờ gần móng tay, da có màu hơi trắng, nhợt, vàng nhạt hoặc hơi vàng xanh. Sự liên kết da với móng bị mất ở bờ gần.
- Nấm có thể gây tổn thương bề mặt của móng. Móng trở nên mất bóng, màu trắng
- Viêm quanh móng có thể kèm theo với triệu chứng sưng đỏ, cảm giác đau, đặc biệt khi ấn vào.
- Các yếu tố thuận lợi là ẩm, cắt tỉa móng tay, bệnh lý mạch máu.
Nhiễm Candida da/niêm mạc mạn tính và u hạt
- Gặp ở người suy giảm miễn dịch, có bệnh lý nội tiết, tự miễn dịch, u ác tính.
- Tổn thương là mảng đỏ, dày sừng, dày da, niêm mạc và có thể tổn thương cả móng.
- Vị trí hay gặp là ở mặt, da đầu, tay, thân mình.
- Bệnh tiến triển mãn tính.
Cận lâm sàng
- Soi tươi trong dung dịch KOH hay trong tiêu bản nhuộm gram, giêm-sa thấy hình ảnh bào tử nấm men kèm giả sợi.
- Nuôi cấy trong môi trường Sabouraud mọc khuẩn lạc màu trắng hoặc vàng kem, bề mặt bóng, mịn. Nuôi cấy lên men đường để phân lập các loài Candida khác
- Xét nghiệm PCR: giúp phân loại các loài Candida, tuy nhiên, có thể gặp khó khăn khi trong bệnh phẩm có nhiều hơn một loài Candida.
- Sinh thiết được sử dụng trong chẩn đoán nhiễm Candida da/niêm mạc mạn tính. Biểu hiện chủ yếu là viêm dạng u hạt mạn tính
copy ghi nguồn : daihocduochanoi.com
Link bài viết tại : Biểu hiện nấm candida
