Contents
Bệnh phong là gì?
Bệnh phong là bệnh nhiễm trùng kinh diễn do trực khuẩn Mycobacterium leprae (M. leprae) gây nên.
- Miền Bắc gọi là bệnh hủi, miền Nam gọi là bệnh cùi
- Bệnh gây tổn thương chủ yếu ở da và thần kinh ngoại biên
Bệnh có thể gây các tàn tật nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Chính những tàn tật này làm cho người bệnh bị xa lánh, kỳ thị.
Ngày nay, bệnh phong sẽ được chữa khỏi hoàn toàn bằng đa hóa trị liệu và hạn chế được tàn tật do bệnh gây ra
Ở Việt Nam tính đến tháng 9/2008 :
+ Có 39 tỉnh loại trừ được bệnh phong
+ Còn 4 tỉnh có tỷ lệ lưu hành cao, chủ yếu là các tỉnh phía Nam
Chẩn đoán các thể phong
Phân loại tùy theo 3 cách:
Phân loại Madrid 1953
Được công nhận tại Hội nghị chống phong quốc tế tại Madrid, Tây Ban Nha năm 1953.
| I
(Bất định) |
T
(củ) |
B
(trung gian) |
L
(u-ác tính) |
|
| Lâm sàng | Các dát thay đổi màu sắc. | Củ;
viêm dây thần kinh. |
Dát thâm nhiễm; viêm dây thần kinh. | U phong;
mảng thâm nhiễm; viêm dây thần kinh. |
| Vi trùng | Nước mũi (NM): phần lớn âm tính;
Sinh thiết (ST): khoảng 30% có M. leprae. |
NM: (-).
ST: Khoảng 40% có M.leprae (đứt khúc) |
NM và ST: Nhiều
M. leprae (đám). |
NM và ST:
Rất nhiều M. leprae (bó). |
| Phản ứng
Mitsuda |
Có thể (-) hay(+) | +++ | + | (-) |
| Giải phẫu bệnh lý | Không đặc hiệu | Hình nang đặc hiệu | Thâm nhiễm giới hạn và lan tỏa | Thâm nhiễm lan tỏa nhiều tổ chức bào. |
Bảng phân loại theo đáp ứng miễn dịch của Ridley-Jopling
Cơ sở phân loại bệnh dựa vào miễn dịch trung gian tế bào
+ Nhóm TT: Củ cục: Đáp ứng miễn dịch tế bào còn tốt.
+ Nhóm BT, BB, BL: Thể trung gian
+ Nhóm LL: Thể u cục: Đáp ứng miễn dịch tế bào rất yếu.
Phân nhóm theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO)
Để tiện lợi cho việc điều trị trong điều kiện thực địa, WHO đã phân nhóm như sau:
+ Nhóm ít vi khuẩn (PB: Paucibacillary):
. Xét nghiệm trực khuẩn phong âm tính (BI = 0)
. Có từ 1-5 thương tổn da.
+ Nhóm nhiều vi khuẩn:(MB: Multibacillary)
. Có trên 5 thương tổn da; hoặc:
. Xét nghiệm trực khuẩn phong dương tính (dù có ít hơn 5 thương tổn da).
Chẩn đoán xác định
Dựa vào lâm sàng:
- Có tổn thương da
- Rối loạn cảm giác ( phải thử cảm giác)
- Tổn thương thần kinh kèm theo các dấu hiệu teo cơ, rối loạn vận động
- Xét nghiệm trực khuẩn Hansen dương tính.
Chẩn đoán phân biệt
- Thể T: phân biệt với: hắc lào, giang mai củ, u hạt hình nhẫn.
- Thể I: phân biệt với: lang ben, bạch biến, bớt sắc tố.
- Thể B và L: phân biệt với: sarcoidosis, mũi đỏ, biểu hiện của các bệnh về máu ở da
- Phân biệt với các rối loạn cảm giác do các nguyên nhân khác
copy ghi nguồn : daihocduochanoi.com
Link bài viết tại : Các thể bệnh của phong
