Contents
1 Hoạt động của tủy xương bình thường
Bình thường, tủy xương có nhiệm vụ sinh sản các tế bào máu, quá trình sinh tế bào máu là quá trình tăng sinh kèm theo biệt hóa và trưởng thành để từ một tế bào gốc ban đầu hình thành nên nhiều tế bào trưởng thành có hoạt động chức năng đi vào máu đó là hồng cầu, bạch cầu, tiểu cầu.Quá trình sinh tế bào máu được điều hòa bởi các chất kích thích tạo máu.
Tổ chức tủy là một môi trường gồm các khoang sinh máu để các tế bào máu sinh sản và biệt hóa trưởng thành.
Suy tủy xương là tình trạng tủy không sinh sản đủ tế bào máu để cung cấp cho nhu cầu bình thường của cơ thể dẫn đến hiện tượng giảm các tế bào hồng cầu, bạch cầu, tiểu cầu ở máu ngoại vi biểu hiện lâm sàng là các hội chứng liên quan đến sự giảm các loại tế bào trên.Sự giảm sinh này không kèm theo rối loạn chất lượng tế bào. Trường hợp tủy giảm hẳn ( bất sản) cả ba dòng tế bào gọi là suy tủy xương toàn bộ.
2 Nguyên nhân và cơ chế bệnh sinh
*Nhiễm độc
Người ta thấy rằng một số chất dễ gây suy tủy là các dẫn xuất hidrocarbure có nhân thơm ( benzen, tobuen).Một số thuốc như Chloramphenicol, muối vàng và nhiều thuốc khác là những chất có thể gây suy tủy.
*Virus, vi khuẩn
Người ta thấy có mối liên quan giữa viêm gan với những trường hợp suy tủy xương diễn biến nặng thường gặp ở người trẻ.Ngoài ra một số virus như Epstein-Barr virus cũng được coi là liên quan tới suy tủy khi bị lao, trường hợp này thường giảm nặng tế bào tủy, có gan to, kèm theo kháng thuốc, đa phần hết suy tủy sau khi điều trị khỏi lao.
*Suy tủy xương di truyền
Bệnh điển hình là suy tủy Fanconi, thường phát hiện khi trẻ lên 7-10 tuổi, trẻ có biểu hiện dị tật như đầu nhỏ,kém phát triển trí tuệ, lác mắt.Suy tủy thể hiện thiếu máu ngày càng nhẹ.Đây là bệnh di truyền gen lặn, nhiễm sắc thể thường.Căn nguyên là do bất thường gen liên quan tới ổn định của ADN, có nhiều tổn thương đứt gãy nhiễm sắc thể ngẫu nhiên.
Hội chứng Schwanchman-Diamond là bệnh suy tủy di truyền kèm không hấp thu mỡ, gây hiện tượng phân lẫn mỡ.
*Nguyên nhân do miễn dịch
Nhiều trường hợp không tìm thấy nguyên nhân trực tiếp dẫn đến suy tủy xương và người ta cho rằng có liên quan tới cơ chế tự miễn.Trong bệnh lupus ban đỏ phát hiện kháng thể kháng lại hồng cầu,Ở một số trường hợp giảm bạch cầu đoạn trung tohs cũng phát hiện kháng thể kháng tế bào gốc.Một số quan niệm cho rằng một quần thể tế bào lympho T cản trở tế bào gốc biệt hóa thành tế bào có chức năng.
Cơ chế bệnh sinh
Các nguyên nhân hoặc là các hóa chất tác động lên tế bào gốc không sinh sản và biệt hóa được gây giảm số lượng tế bào hay hóa chất tác động làm hỏng vi môi trường tạo máu, hậu quả là sự sinh sản tế bào không xảy ra, các khoang sinh máu dần trở nên mỡ hóa, thưa thớt rồi biến mất tế bào; ngoài ra còn có cơ chế miễn dịch chống lại tế bào gốc.
nguồn ghi copy:daihocduochanoi.com