1. Mặt
– Màu của da và niêm mạc có thể gợi đến thiếu máu nhưng cần nhớ ngoài nguyên nhân dinh dưỡng, thiếu máu còn do bệnh ký sinh trùng hay nguyên nhân hỗn hợp.
– Có thể quan sát thấy hiện tượng nhạt màu rải rác của da mặt ở trẻ em bị suy dinh dưỡng do thiếu protein và cả ở các nhiễm trùng nặng.
– Mặt bị phù cũng là một dấu hiệu của suy dinh dưỡng nhưng cần chú ý phù mặt có thể do bệnh thận, do các thiếu máu kinh diễn và giun móc.
– Viêm da tăng tiết bã gồm các nôt mỡ thành chuỗi màu xẫm hay vàng thường hay gặp ở cánh mũi, rãnh mũi mép, có khi gặp ở sống mũi, lông mày và sau dái tai. Dấu hiệu này thường gặp khi thiếu Vitamin B2 nhưng không đặc hiệu vì có thể thấy thiếu các axit béo chưa no.
2. Mắt
– Khô kết mạc: Kết mạc không bóng, khô, nếu mắt mở độ 2 phút sẽ thấy tình trạng khô không bình thường. Đây là một dấu hiệu gợi ý của thiếu vitamin A.
– Một dấu hiệu đặc hiệu khác của thiếu vitamin A là vệt Bitot: Đó là các tổn thương bờ rõ, bề mặt, khi mầu trắng phấn, bề mặt không đều, hình hơi tam giác hay bầu dục. Vệt Bitot khó phân biệt khi còn bé, sau dễ nhận biết, tuy không chỉ gặp ở thiếu vitamin A nhưng rất có giá trị gợi ý.
– Tưới máu giác mạc: Các mao quản và vi mạch xâm nhập vào giác mạc. Một dấu hiệu sớm của thiếu vitamin B2 là hiện tượng các vi mạch xâm nhập giác mạc tạo thành các lưới hướng tâm (các tổn thương thường ở góc dưới trong phía mũi, khác với ở bệnh mắt hột). Lúc bắt đầu phải quan sát qua kính lúp, sau có thể bằng mắt thường.
Triệu chứng này cần phân tích khôn khéo để loại trừ các viêm kết mạc do nhiễm trùng (ví dụ do kích thích cơ học như gió cát), do bệnh mắt hột.
3. Môi
– Viêm mép: Các tổn thương ướt, do bong da và thường có rãnh ở hai bên mép. Cái rãnh có thể nông và giới hạn, hoặc vào sâu trong miệng và ra ngoài. Quan sát dễ dàng khi há miệng. Người ta ghi nhận khi có cả hai bên.
Đó là triệu chứng có giá trị về thiếu vitamin B2 nhưng không đặc hiệu vì, có thể gặp cả ở: thiếu protein ở trẻ nhỏ, thiếu pyridoxin, thiếu máu do thiếu sắt, nhiễm trùng do liên cầu do virus.
4. Lưỡi
– Lưỡi magenta – màu mận – thường được coi là do thiếu riboflavin, khi thiếu vitamin này thường có teo các gai lưỡi nhất là ở phần giữa và viêm mép 2 phía.
– Ở các bệnh thiếu vitamin, nhóm B khác (axit folic và nhất là cobalamin), triệu chứng kinh điển (nhưng không nhất định) là lưỡi bị nhăn, bóng, teo gai tươi toàn bộ và có cảm giác đau.
– Ở các bệnh thiếu sắt, lưỡi bị vàng nhạt màu thường rõ và gai lưỡi bị teo.
– Thiếu protein cũng thường gây các biến đổi ở lưỡi (có hay không kèm theo viêm mép), khó phân biệt được có kèm theo thiếu các vitamin nhóm B hay không.
– Thỉnh thoảng còn gặp các điểm sẫm màu đen hay hơi tím: Có thể gặp ở các thiếu máu nhưng thường là không đặc hiệu.
5. Lợi
– Tổn thương đặc hiệu do thiếu vitamin:
- Phù lợi nhất là các gai lợi
- Lợi chảy máu một cách tự nhiên khi chạm nhẹ.
– Lợi bị tụt, có khi để lộ cả chân răng có thể gặp ở bệnh Scorbut
6. Khám tim, phổi
- Có thể thấy tiếng phổi tâm thu do thiếu máu
- Các triệu chứng tim mạch của bệnh Beriberi
copy ghi nguồn : daihocduochanoi.com
Link bài viết tại : Các dấu hiệu khi cơ thể thiếu dinh dưỡng
