- Các chất dinh dưỡng của gạo phân bố không đều trong hạt gạo: Protein, lipid, viatmin tập trung chủ yếu ở phần vỏ và phần mầm, còn tinh bột lại tập trung cao ở phần thân hạt.
- Do vậy, mà gạo xay sát càng trắng thì càng mất nhiều chất dinh dưỡng.
- Giá trị dinh dưỡng của hạt gạo phụ thuộc vào đất đai, khí hậu, xay xát, bảo quản và chế biến.
Protein ở gạo
- Hàm lượng protein gạo dao động 7 – 8,5g% tùy theo giống gạo và điều kiện bảo quản.
- Trong protein gạo có glutelin, anbumin và globulin nhưng không có prolamin nên
- bột gạo không dẻo như bột mì.
- Protein gạo có hệ số hấp thu lên tới 96,5 – 98% nhưng hệ số sử dụng chỉ đạt khoảng 58%.
- Protein gạo nghèo lysin nên đây là yếu tố hạn chế trong số các acid amin của gạo, vì vậy khi ăn nên phối hợp với thức ăn động vật và đậu đỗ để đảm bảo tính cân đối giữa các acid amin trong khẩu phần.
Lipid ở gạo
- Hàm lượng lipid trong gạo thấp rất thấp, khoảng 1 – 1,5g%
- Tập trung chủ yếu ở phần vỏ, mầm.
- Giá trị sinh học của lipid gạo thấp vì lipid gạo ít các acid béo không no.
Glucid ở gạo
- Hàm lượng glucid gạo chiếm chiếm 70 – 80g%.
- Glucid gạo gồm có tinh bột và xenluloza.
- Thành phần các hạt tinh bột bao gồm aminopectin và aminoza, các phân tử aminopectin có cấu trúc mạch dài và nhiều mạch nhánh nên ngậm nhiều nước hơn và tiêu hoá chậm hơn aminoza.
- Trong quá trình chín sau thu hoạch thì một phần aminopectin chuyển thành aminoza, do vậy cơm gạo mới bao giờ cũng dẻo hơn cơm gạo cũ.
- Xenluloza trong gạo có cấu trúc hình sợi ngắn, mịn nên có tác dụng kích thích tiêu hoá, không cản trở thuỷ phân tinh bột.
Các chất khoáng ở gạo
- Gạo có nhiều phốt pho và lưu huỳnh nhưng lại ít canxi, natri do vậy gạo là một thực phẩm gây toan.
- Do tỷ lệ Ca/P không cân đối và phốt pho tồn tại chủ yếu trong acid phytic nên nó khó hấp thu, acid phytic được thuỷ phân ở ruột với sự tham gia của phytaza mà men này lại được hoạt hoá bởi vitamin D nhưng gạo lại nghèo vitamin D nên hấp thu phốt pho ở gạo càng bị hạn chế.
- Gạo là một thức ăn nghèo sắt và kẽm.
Các vitamin ở gạo
- Gạo chứa nhiều vitamin B
copy ghi nguồn : daihocduochanoi.com