Hội chứng tiêu chảy và tắc ruột là hai hội chứng thường gặp trong các hội chứng đường tiêu hóa. Nếu không phát hiện kịp thời và chữa trị theo đúng nguyên nhân thì hai hội chứng này sẽ gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng.
Contents
Hội chứng tắc ruột
- – Tắc ruột là tình trạng một đoạn ruột non mất lưu thông khiến phía trên bị căng do ứ trệ thức ăn và chất dịch
-
– Nguyên nhân:
+ Tắc ruột cơ học:
- Từ trong lòng ruột: Bã thức ăn, búi giun, sỏi mật rơi xuống đường ruột
- Từ thành ruột: teo ruột bẩm sinh ở trẻ sơ sinh, ung thư ruột non đại tràng, u amip, u lao…
- Từ bên ngoài: u ổ bụng chèn ép, u nang buồng trứng, xoắn ruột, thoát vị bên trong…
+ Tắc ruột cơ năng:
- Mất khả năng co bóp của ruột: nguyên nhân thần kinh, bệnh vô hạch đại trực tràng bẩm sinh, sau mổ…
- Cường phó giao cảm
- – Diễn biến:
. Ban đầu đoạn ruột trên chỗ tắc tăng co bóp( dấu rắn bò ) từng cơn đau quặn dữ dội, trong khi đoạn ruột dưới giảm co bóp
. Ruột chướng hơi do nuốt khí và do sự lên men của vi khuẩn.
. Liệt ruột ( sau quá trình co bop kéo dài) và shock ( do đau, mất nước, nhiễm độc)
-
– Hậu quả:
+Tắc ở cao: mất nước do nôn, do vậy mất acid dịch vị ( nhiễm kiềm)
+ Tắc ở tá tràng : nôn ra dịch ruột-> mất nước, nhiễm acid
+Tắc ở thấp: nhiễm độc do thức ăn không tiêu hóa mà chuyển sang thối rữa sinh nhiều chất độc.
Hội chứng tiêu chảy
Tiêu chảy là tình trạng phân chứa nhiều nước, phân ở dạng nhão( không thành khuôn) hay dạng lỏng tùy theo tỉ lệ nước trong phân.
-
– Tiêu chảy chia ra:
+ tiêu chảy cấp: nếu đại tiện nhiều lần liên tiếp trong một thời gian ngắn, khiến cơ thể mất nhiều nước theo phân
+ Tiêu chảy mạn: phân nhão kéo dài trong nhiều tuần, nhiều tháng, không mất nước mà hậu quả chủ yếu là kém dinh dưỡng do giảm hấp thu
-
– Nguyên nhân:
+ Tổn thương thực thể tại tế bào niêm mạc ruột:
- Viêm: do kí sinh vật, vi khuẩn và độc tố của chúng; mất cân bằng vi khuẩn thường trú tại ruột( một số vi khuẩn ruột già lên sống ở ruột non)
- Độc chất: , dị ứng tại ruột
+ U ruột: u manh tràng, ung thư dạng carcinoide
+ Bệnh lí ngoài ruột: viêm phúc mạc, viêm ruột thừa
-
– Cơ chế bệnh sinh:
+ Cơ chế tăng tiết dịch: hay gặp trong viêm ruột. Nước từ niêm mạc tiết ra có thể gấp hàng chục lần mức bình thường, nhất là viêm do ngộ độc
+ Cơ chế tăng co bop: gặp trong viêm ruột, nhiễm khuẩn ruột, vô toan dạ dày, rối loạn vi khuẩn, u ruột…Thức ăn đi qua ruột nhanh, chưa kịp tiêu hóa hấp thu đầy đủ, dấu hiệu đặc trưng sôi bụng, phân sống.
+ Cơ chế giảm hấp thu: khiến lượng nước thải ra phân tăng lên gặp trong viêm ruột mất đoạn ruột
-
– Hậu quả:
+ Tiêu lỏng cấp: biểu hiện bằng hai hội chứng
+ Rối loạn huyết động học: máu cô đặc, giảm khối lượng tuần hoàn gây tụt huyết áp, tạo gánh nặng cơ tim và suy tuần hoàn
+ Nhiễm độc và nhiễm acid: do mất dự trữ kiềm theo phân, tế bào chuyển hóa yếm khí, đồng thời thận ngừng đào thải nước tiểu
- – Nếu không loại trừ kịp thời, 2 hội chứng đan xen, hỗ trợ nhau tạo thành vòng bệnh lí tự duy trì
- – Tiêu chảy mạn: Giảm khả năng tiêu hóa và hấp thu tại ruột, có thể dẫn đến thiếu protein, vtm, Fe, Ca
copy ghi nguồn : daihocduochanoi.com
