Tác hại của Asen và Cadmium

Asen (As)

Asen phân bố nhiều nơi trong môi trường, chúng được xếp thứ 20 trong những nguyên tố hiện diện nhiều trong lớp vỏ của trái đất, hiện diện ít hơn Cu, Sn nhưng nhiều hơn Hg, Cd, Au, Ag, Sb, Se (Bissen & Frimmel, 2003)[23]. Nguồn asen khổng lồ phóng thích vào khí quyển bởi quá trình tự nhiên là sự hoạt động của núi lửa. Khi núi lửa hoạt động, một lượng lớn arsenic khoảng 17150 tấn phóng thích vào khí quyển (Matschullat, 2000) [41]. Trong môi trường tự nhiên, asen chủ yếu liên kết với các khoáng mỏ sunfide. Hàm lượng arsenic tự nhiên trong đất nói chung biến động từ 0,1 – 40 mg/kg(Tamaki & Frankenberger, 1992) [44]. Theo Murray (1994) [36] hàm lượng asen trong đất trung bình 2,2-25 ppm.

 Tác hại của As đối với sức khỏe con người::

Do asen là chất độc, sự thâm nhiễm lâu dài sẽ gây ra những ảnh hưởng bất lợi đến sức khoẻ con người. Năm 1993, tổ chức Y tế thế giới đã đề nghị hạ mức tiêu chuẩn của asen trong nước uống từ 50 μg/l xuống 10 μg/l [46]. Năm 2001 tổ chức Bảo vệ môi trường Mỹ (US EPA) cũng đã thực hiện tiêu chuẩn mới này. Bộ Y tế của Việt Nam cũng đã đưa ra quyết định số 1329/2002/BYT/QĐ về giảm hàm lượng cho phép của asen trong nước uống từ 50 μg/l xuống còn 10 μg/l theo tiêu chuẩn của tổ chức Y tế thế giới .

Độc tính của asen liên quan đến sự hấp thụ và thời gian lưu của nó trong cơ thể. Ở hàm lượng nhỏ, asen và các hợp chất của asen có tác dụng kích thích quá trình trao đổi chất và chữa được bệnh nhưng chúng lại trở thành những chất độc khi ở liều lượng cao. Liều gây chết (LD50) đối với con người là 1- 4 mg/kg trọng lượng cơ thể.

Cadmium (Cd)

Các hợp chất của Cd

CdO có màu từ vàng đến nâu gần như đen tuỳ thuộc vào quá trình chế hoá nhiệt, nóng chảy ở 1813^oC, có thể thăng hoa, không phân huỷ khi đun nóng, hơi độc.

CdO không tan trong nước chỉ tan trong kiềm nóng chảy:

CdO + 2KOH_{(nóng chảy)} =   K₂CdO_2­         +   H₂O

                                                                                    (Kali cadmiat)                      

CdO có thể điều chế bằng cách đốt cháy kim loại trong không khí hoặc nhiệt phân hiđroxit hay các muối cacbonat, nitrat:

2Cd + O₂  =  2CdO

Cd(OH)₂    = CdO + H₂O

Cd(OH)₂  là kết tủa nhầy ít tan trong nước và có màu trắng.

Cd(OH)₂ không thể hiện rõ tính lưỡng tính, tan trong dung dịch axit, không tan trong dung dịch kiềm mà chỉ tan trong kiềm nóng chảy.

Tan trong dung dịch NH₃ tạo thành hợp chất phức

Cd(OH)₂ + 4NH₃  = [Cd(NH₃)₄](OH)₂

Điều chế bằng cách cho dung dịch muối của nó tác dụng với kiềm

Các muối halogenua (trừ florua), nitrat, sunfat, peclorat và axetat của Cd(II) đều dễ tan trong nước còn các muối sunfua, cacbonat, hay ortho photphat và muối bazơ ít tan.

Trong dung dịch nước các muối Cd²⁺ bị thuỷ phân:

Cd²⁺ + 2 H₂O ↔ Cd(OH)₂ + 2 H⁺

Tích số tan của Cd(OH)_2­  là T = 10^-14

Cd²⁺ có khả năng tạo phức [CdX₄]^2- (X = Cl^–, Br^–, I^– và CN^–), [Cd(NH₃)₄]²⁺, [Cd(NH₃)₆]²⁺,…

Cd²⁺ có khả năng tạo phức [CdX₄]^2- (X = Cl^–, Br^–, I^– và CN^–), [Cd(NH₃)₄]²⁺, [Cd(NH₃)₆]²⁺,…

Tác hại của Cd đối với sức khỏe con người:

Cadmium được biết gây tổn hại đối thận và xương ở liều lượng cao. Nghiên cứu 1021 người đàn ông và phụ nữ bị nhiễm độc Cd ở Thụy Điển cho thấy nhiễm độc kim loại này có liên quan đến gia tăng nguy cơ gãy xương ở độ tuổi trên 50. Bệnh itai-itai là bệnh do sự ngộ độc Cd trầm trọng. Tất cả những bệnh nhân với bệnh này điều bị tổn hại thận, xương đau nhức trở nên giòn và dễ gãy (Nogawa và cộng sự, 1999) [38].

copy ghi nguồn : daihocduochanoi.com

Link tại : Tác hại của Asen và Cd