THUỐC ĐIỀU HÒA HOẠT ĐỘNG TÂM THẦN
Lithium
Dược động học
Thuốc hấp thu gần như hoàn toàn qua đường tiêu hóa. Sau khi uống khoảng 2 giờ đạt nồng độ tối đa trong máu (nhưng trạng thái tâm thần chỉ ổn định sau khi dùng thuốc 5- 7 ngày). Thuốc phân bố rộng rãi đến các tổ chức, qua hàng rào máu não chậm. Thuốc không liên kết với protein huyết tương và không chuyển hóa. Thải trừ chủ yếu qua thận, thời gian bán thải khoảng 20 giờ. Tại thận, lithium tái hấp thu cạnh tranh với Na+, vì vậy những người ăn ít muối hoặc dùng lâu dài các thuốc lợi tiểu thải muối (thiazid) sẽ làm tăng tái hấp thu lithium.
Tác dụng và cơ chế
Lithium là thuốc ổn định tâm thần, có tác dụng phòng và điều trị rối loạn tâm thần ở cả 2 pha hưng cảm và trầm cảm.
Cơ chế: chưa xác định được chính xác nhưng có thể:
- Lithium ức chế giải phóng noradrenalin và dopamin nên có tác dụng chống hưng cảm. Đồng thời, lithium làm tăng tổng hợp acetylcholin, serotonin, tăng hoạt tính của hệ cholinergic nên có tác dụng chống trầm cảm.
- Lithium cũng ức chế tổng hợp inositol triphosphat và diacylglycerol là 2 chất trung gian dẫn truyền của hệ a- adrenergic và muscarinic, làm giảm nhạy cảm của hệ phản ứng với các kích thích.
Chỉ định
- Phòng và điều trị cơn hưng và trầm cảm.
- Phòng và điều trị bệnh hưng- trầm cảm và trầm cảm tái phát.
Tác dụng không mong muốn
Thuốc có phạm vi an toàn hẹp, độc tính cao.
Tác dụng không mong muốn hay gặp: run, khát nhiều, uống nhiều và tiểu nhiều
Trên thần kinh: hoa mắt, chóng mặt, buồn ngủ, chậm chạp, lú lẫn, ảo giác, ù tai, hay giật mình, hội chứng não…
Các tác dụng không mong muốn khác trên nội tiết, tuần hoàn, tiêu hóa.
Chống chỉ định
Bệnh thận, bệnh tim mạch, bệnh Addison, thiểu năng tuyến giáp.
Trẻ em dưới 12 tuổi.
Tương tác thuốc
Lithium dễ tương tác với các thuốc khác vì vậy cần phải thận trọng khi phối hợp thuốc:
- Nhiều thuốc khi dùng cùng lithium sẽ làm tăng nồng độ lithium trong huyết tương, làm tăng tác dụng cũng như độc tính trên thần kinh: thuốc an thần kinh, thuốc chống trầm cảm 3 vòng, thuốc chống động kinh (Carbamazepin), thuốc chẹn Ca++, thuốc lợi tiểu thải muối (thiazid), thuốc ức chế men chuyển, thuốc chống viêm không Steroid, một số hóa trị liệu như ..
- Một số thuốc làm giảm nồng độ lithium trong huyết tương (do ức chế tái hấp thu): acetazolamid, ure, xanthin, muối kiềm (NaHCO3)…
- Lithium cũng làm tăng tác dụng của một số thuốc như thuốc ức chế thần kinh- cơ…
Chế phẩm và liều dùng
- Chế phẩm: viên nén, nang: 200- 400mg.
- Liều dùng:
Điều trị cơn hưng- trầm cảm cấp tính: 1500- 1800mg/ 24h, chia 2- 3 lần.
Dự phòng (điều trị lâu dài): 900- 1200mg/ 24h, chia 2- 3 lần.
copy ghi nguồn : daihocduochanoi.com
Link tại : thuốc điều hòa hoạt động tâm thần
