Contents
Khả năng gây bệnh của virus
Đến nay người ta đã tìm ra khoảng 500 virus gây bệnh khác nhau cho người. Có những bệnh nhiễm virus tưởng chừng con người đã thanh toán được như lở mồm long móng trâu bò, bệnh bò điên… thì gần đây lại gây nên vụ dịch tương đối nguy hiểm trên thế giới, và nhất là đại dịch HIV, đây là hiểm họa của nhân loại.
Các hình thái nhiễm trùng
Nhiễm virus có nhiều hình thái khác nhau:
- Cấp tính: Đại đa số nhiễm virus biểu hiện cấp tính
- Mãn tính: Một số nhiễm trùng virus kéo dài nhiều tháng nhiều năm: viêm gan virus B, HIV…
- Thể ẩn: Trong một số vụ dịch virus, thì đại đa số người nhiễm virus ở thể ẩn ví dụ: Bại liệt, cúm, HIV
- Thể tiềm tàng: Khi nhiễm một số virus nằm lâu dài trong cơ thể mà không có triệu chứng lâm sàng: Nhiễm Herpesvirus, Adenovirus
- Thể dai dẳng: Sau khi bị bệnh virus, hết triệu chứng lâm sàng, vẫn còn mang virus lâu dài và đào thải ra xung quanh: viêm gan virus B
Các hội chứng lâm sàng
Nhiễm virus có thể gây nên một số hội chứng lâm sàng chính sau:
- Phát ban và sốt: Trong nhiễm virus Đậu mùa, sởi, thủy đậu…
- Hô hấp: Có thể bị viêm mũi, họng, thanh quản, phổi gặp trong nhiễm virus cúm, sởi, Adenovirus
- Thần kinh: Có thể gây liệt, viêm màng não… Ví dụ: Nhiễm virus bại liệt, ECHO, viêm não…
- Tiêu hóa: Ít gặp, do một số virus: Rota, ECHO, Coxsackie…
- Gan mật: Rất ít gặp, do các virus viêm gan gây nên
- Virus có thể gây ung thư: Người ta tìm hiểu một trong các nguyên nhân gây ung thư là do virus, đã chứng minh trên thực nghiệm: Thỏ, ếch, nhái… Nhưng ở trên cơ thể người chưa chứng minh cụ thể. các virus có thể gây ung thư thực nghiệm: papovavirus, oncovirus, Adenovirus…
Miễn dịch
Sau khi nhiễm virus, hay bị bệnh thì cơ thể sẽ có miễn dịch. Miễn dịch có thể lâu bền suốt đời: Đậu mùa, sởi… nhưng có loại ngắn như cúm, Adenovirus… Miễn dịch 2 loại:
- Miễn dịch đặc hiệu mà vai trò chủ yếu là miễn dịch tế bào.
- Miễn dịch không đặc hiệu mà ở virus quan tâm nhiều đến Interferon (IF).
IF là một lymphokin được sinh ra trong quá trình giao hoán. Quá trình giao hoán là quá trình mà 2 virus cùng xâm nhập vào một tế bào theo một trình tự thời gian, sẽ có một trong hai virus không nhân lên được ở tế bào đó
IF bản chất là protein có tính kháng nguyên yếu, không độc cho tế bào.
Tác dụng: Ngăn cản virus nhân lên ở tế bào nhưng có hạn chế: Tác dụng theo loài và không đặc hiệu. Muốn có IF để điều trị cho người ta phải sản xuất từ tế bào lympho T của người. Năm 1980, Weissman ghép gen Lympho T vào vi khuẩn E.Coli, gây nhiễm vi khuẩn E.Coli để tạo ra IF mang tính chất của người
Cơ chế tác dụng của IF: IF ngăn cản virus nhân lên ở tế bào nhưng không trực tiếp mà phải thông qua một protein kháng Virus (AVP)
Phòng và điều trị
Phòng bệnh
Vacxin phòng bệnh Virus tìm ra rất sớm, tuy nó được phân lập sau vi khuẩn. Đến nay chúng ta có các vacxin phòng một số bệnh có hiệu quả: Đậu mùa, sởi, bại liệt… đã giúp cho con người thanh toán bệnh nhiễm trùng do virus. Tuy nhiên còn một số vacxin chưa chế được, hoặc là đang nghiên cứu: HIV, Rotavirus… Ở nước ta, phòng vacxin của viện Vệ sinh dịch tễ Hà Nội đã áp dụng công nghệ và chế thành công một số Vacxin: Bại liệt, viêm não, viêm gan B… Đã giúp cho nhà nước giảm chi phí, tiện lợi và đủ liều vacxin phòng bệnh
Điều trị
Điều trị bệnh do virus là vấn đề nan giải, bởi vì virus luôn nằm trong tế bào. Các thuốc bào chế để diệt Virus, mà không ảnh hưởng đến tế bào đến nay vẫn chưa có
Nguyên tắc điều trị hiện nay:
- Điều trị triệu chứng
- Chỉ dùng thuốc kháng sinh khi có bội nhiễm vi khuẩn
- Dùng Interferon: Ví dụ nhiễm Virus Herpes, thủy đậu, Zona… nói chung hiệu quả không cao, mà công nghệ sản xuất phức tạp
- Dùng gama Globulin chỉ áp dụng trong trường hợp nhiễm trùng cấp: Dại, viêm gan virus B
- Hóa chất để diệt Virus
Có nhiều loại đã được bào chế AZT, Zovirax, Guanidin, Admantanamin, Benzimidazon… nhưng hóa chất đắt, tác dụng phụ lớn và đặc biệt là chưa loại bỏ tác dụng của tế bào. Chính vì lý do đó mà người ta chỉ áp dụng cho một số virus đặc biệt như HIV, ung thư máu do Oncovirus. Còn nói chung các nhiễm trùng virus không áp dụng. Người ta vẫn đang nghiên cứu để tìm ra một loại thuốc tốt nhất.
copy ghi nguồn : daihocduochanoi.com
Link bài viết tại : Khả năng gây bệnh của Virus. Cách phòng và điều trị bệnh do virus
