Vài nét sơ lược về bệnh thấp tim.
Thấp tim còn gọi là bệnh Bouillau( tên một thầy thuốc người Pháp, mô tả bệnh lần đầu năm 1824). Bệnh thấp khớp cấp hay RAA( Rhumatisme Articulair Aigue) thường được dùng trong các y văn tiếng Pháp, do trước đây quan niệm bệnh thuộc cơ quan vận động, chuyên khoa khớp, các biểu hiện về tim, thần kinh chỉ là những “ biến chứng” của bệnh. Sốt thấp( Rhumatic Fever) thường được sử dụng bởi các tác giả Anh, Mỹ. Thấp tim được dùng trong các chuyên khoa tim mạch để chỉ những bệnh tim nguyên nhân do thấp (Cardiopathie Rhumatismale). Ở Việt nam, trước đây bệnh được gọi tên rất không thống nhất và có thể gây hiểu lầm vì hai lý do: một là có nhiều trường hợp “ thấp khớp cấp” không có biểu hiện khớp hoặc cấp mà có biểu hiện ở tim, ngoài da hay ngược lại, diễn biến chậm, rất muộn, vài tháng sau nhiễm liên cầu khuẩn. Hai là: có trường hợp “sốt thấp” hoặc “thấp tim” lại không sốt hoặc không có biểu hiện tim (viêm đa khớp đơn thuần…) Do sự tiến bộ về y học, các quan niệm về bệnh sinh , bệnh học đã thay đổi, nhưng vì quen dùng phổ biến, có tính kinh điển và lịch sử, người ta vẫn chấp nhận các tên gọi đồng nghĩa như: bệnh thấp khớp cấp, sốt thấp hay thấp tim. Bệnh thấp tim là tên gọi thống nhất được các nhà nhi khoa Việt nam đề nghị năm 1985 để nhấn mạnh tổn thương tim là biểu hiện lâm sàng hay gặp và nguy hiểm nhất của bệnh.
Định nghĩa:
Thấp tim là hậu quả của một bệnh nhiễm liên cầu khuẩn bêta tan huyết nhóm A vùng hầu họng, là một bệnh toàn thân, bệnh của mô liên kết gây tổn thương nhiều bộ phận (tim, khớp, da, thần kinh..) nhưng tổn thương tim là nguy hiểm nhất vì có thể gây tử vong.
Bệnh nguyên:
Nguyên nhân gây ra bệnh thấp tim đã được khẳng định là do liên cầu khuẩn tan huyết nhóm A Bệnh thấp tim là một bệnh viêm cấp tính thường tái phát, gặp chủ yếu ở trẻ em. Bệnh đến sau một nhiễm trùng vùng hầu họng do liên cầu khuẩn tan huyết nhóm A. Bệnh thường sảy ra sau từ 2-4 tuần kể từ khi liên cầu khuẩn xâm nhập. Bệnh thấp tim là hậu quả của một phản ứng miễn dịch với kháng nguyên của liên cầu khuẩn đã mẫn cảm hoặc là phản ứng chéo với kháng nguyên mô hoặc là một phản ứng tự miễn dịch gây nên do liên cầu trùng với kháng nguyên mô bình thường. Nói một cách khác, bệnh thấp tim là hậu quả của một sự “đáp ứng miễn dịch” quá mức của cơ thể, gây tổn thương ở nhiều mô, cơ quan như tim, da, não, thận…Trong đó liên cầu khuẩn -tan huyết nhóm A không trực tiếp gây ra các tổn thương này.Tuy nhiên không phải tất cả các trường hợp viêm họng hoặc nhiễm liên cầu, kể cả liên câu khuẩn õ tan huyết nhóm A đều dẫn đến bệnh thấp tim. Bệnh chỉ sảy ra ở những trẻ có cơ địa mẫn cảm với tác nhân gây bệnh . Liên cầu khuẩn là một cầu khuẩn, gram dương, tập hợp thành chuỗi. Tuỳ theo sự kết hợp của các polysaccarid với các protein khác nhau trong cấu trúc kháng nguyên vách liên cầu khuẩn, bằng miễn dịch huỳnh quang, người ta phân biệt được các nhóm liên cầu khác nhau như: A,B,C,D,G,F…, trong đó nhóm A gây nên hầu hết các bệnh ở người. Chúng thường cư trú ở đường hô hấp trên( mũi, hầu, họng) hoặc trên da, trong các tổn thương chàm, lở chốc…Tuỳ theo khả năng gây tan huyết trên môi trường nuôi cấy thạch đông mà người ta chia ra 3 loại: loại tan máu yếu(ỏ), hoàn toàn(õ) hoặc không gây tan máu(ó). Mặt khác, tuỳ theo bản chất của các protein (M,T hay R) và khả năng làm đục môi trường canh thang của kháng nguyên vách liên cầu, về miễn dịch học, người ta phân lập được 70 chủng khác nhau, trong đó 10 chủng M hay được phân lập nhất. Bệnh thấp tim có thể do bất kỳ chủng nào trong 70 chủng nêu ở trên
Các yếu tố thuận lợi:
– Tuổi: bệnh thấp tim thường gặp ở trẻ em từ 7-15 tuổi( hơn 90%)
– Yếu tố môi trường: khí hậu lạnh, nóng, ẩm và hay gặp vào mùa đông xuân
– Yếu tố gia đình
Copy ghi nguồn : daihocduochanoi.com
Link bài viết tại : Nguyên nhân gây bệnh thấp tim
