Chốc là một bệnh nhiễm khuẩn da rất phổ biến, đặc trưng bởi các thương tổn cơ bản là bọng nước nông, rải rác, nhanh chóng hoá mủ, dập vỡ đóng vảy tiết.
Tổn thương của bệnh chốc dễ nhầm lẫn với các bệnh da liễu khác. Do vậy cần phân biệt với các bệnh da liễu khác để chẩn đoán và điều trị đúng.
Contents
Nấm da
Nấm da rất dễ nhầm trong trường hợp chốc không có bọng nước.
+ Tổn thương hình đa cung, có các mụn nước nhỏ và vảy da ở bờ.
+ Ngứa nhiều.
+ Xét nghiệm nấm dương tính.
Thuỷ đậu
+ Do vi rút Varicella-Zoster gây nên.
+ Lây qua đường hô hấp và tiếp xúc trực tiếp với tổn thương
+ Gặp ở trẻ trong độ tuổi học cấp 1, cấp 2, có thể gặp ở người lớn.
+ Có yếu tố dịch tễ, hay xảy ra vào mùa đông, xuân.
+ Thời kì lây bệnh: cả trước và sau khi có tổn thương da 4-5 ngày.
+ Thời gian ủ bệnh: 2 tuần.
+ Có triệu chứng viêm long: hắt hơi, sổ mũi, đỏ mắt, sốt nhẹ, mệt, nhức đầu.
+ Tổn thương cơ bản: mụn nước kích thước 1-3mm, tương đối đồng đều, trên nền da đỏ, xuất hiện đồng loạt ở mặt, thân mình, sau đó lõm giữa, có thể hoá mủ, đóng vảy tiết.
- Người bệnh có thể có ngứa, nhất là ở trẻ nhỏ.
- Tổn thương lành sau 1 tuần đến 10 ngày, không để lại sẹo trừ khi có bội nhiễm.
Herpes simplex
+ Bệnh hay gặp, do Herpes simplex vi rút (HSV) gây ra.
+ Tổn thương là các mụn nước nhỏ chứa dịch trong, xếp thành chùm, khi vỡ tạo vết trợt nông, hình đa cung, đau rát.
+ Vị trí hay gặp ở vùng bán niêm mạc như :
- Môi (thường do HSV-1)
- Sinh dục (thường do HSV-2).
Hội chứng bong vảy da do tụ cầu (Staphylococcal Scalded Skin Syndrome)
+ Xảy ra chủ yếu ở trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ.
+ Trước đây được gọi là bệnh Ritter (đỏ da bong vảy ở trẻ sơ sinh).
+ Rất hiếm gặp ở người lớn, nếu có thì thường ở người có suy giảm miễn dịch.
+ Do ngoại độc tố của tụ cầu vàng nhóm 2 phage type 71.
+ Biểu hiện: sốt, da đỏ và nhạy cảm xuất hiện từ cổ, nách, bẹn, sau vài giờ hoặc vài ngày, tổn thương lan rộng, bong vảy da lan toả thành mảng lớn. Dấu hiệu Nikolsky dương tính. Không có tổn thương ở bàn tay, bàn chân, niêm mạc.
+ Tổn thương nông, ngay dưới lớp hạt nên lành rất nhanh.
+ Nuôi cấy không phân lập được tụ cầu vàng tại tổn thương. Thường có tụ cầu ở mũi, họng, tai, kết mạc. Vì vậy, nên lấy bệnh phẩm ở niêm mạc vì tổn thương da là do ngoại độc tố của tụ cầu.
– Ở người lớn có thể chẩn đoán phân biệt với một số bệnh sau:
Bệnh zona (Herpes Zoster)
- Tổn thương là các mụn nước, bọng nước xếp thành đám, thành chùm phân bố dọc theo đường đi của dây thần kinh ngoại biên.
- Bệnh nhân đau rát nhiều, nhất là những người bệnh tuổi trên 65, nếu không điều trị sớm và thích hợp sẽ có nguy cơ đau sau Zona.
Pemphigus vulgaris (pemphigus thông thường)
- Là bệnh tự miễn, xuất hiện đột ngột, gặp ở tuổi 40-60.
- Tổn thương cơ bản là bọng nước đơn dạng, nhăn nheo, trên nền da lành, dễ vỡ để lại vết trợt đỏ ướt, dấu hiệu Nikolsky dương tính, mùi hôi.
- Kèm theo có tổn thương niêm mạc miệng, mắt hoặc sinh dục. Mô bệnh học cho thấy: bọng nước nằm ở thượng bì, giữa lớp tế bào Malpighi. Miễn dịch huỳnh quang có lắng đọng IgG và bổ thể C3 thành dải ở màng tế bào Malpighi.
Bệnh bọng nước dạng pemphigus
- Là bệnh mạn tính, tự miễn, gặp chủ yếu ở tuổi trên 60.
- Tổn thương cơ bản có nhiều dạng khác nhau như bọng nước, mụn nước, sẩn mày đay…, nhưng hay gặp nhất là bọng nước căng trên nền da đỏ hoặc bình thường, kích thước lớn, thường phân bố ở mặt gấp của cơ thể, ngứa nhiều, dấu hiệu Nikolsky dương tính hoặc âm tính.
- Bọng nước khi lành thường không để lại sẹo.
- Mô bệnh học: bọng nước ở dưới thượng bì, có thể ở dưới lớp tế bào sinh sản hoặc giữa màng đáy.
Viêm da dạng herpes của Duhring-Brocq
- Bệnh gặp ở tuổi 20-40.
- Tổn thương đa dạng, bọng nước, mụn nước, dát đỏ, sẩn phù.
- Bọng nước căng bóng, hình bán cầu, chứa dịch trong, khó vỡ, khó nhiễm trùng, xếp thành chùm, phân bố ở mặt duỗi của cơ thể.
- Tiến triển từng đợt, toàn trạng ít bị ảnh hưởng.
- Mô bệnh học: bọng nước nằm dưới thượng bì, ở lớp lá trong của màng đáy
- Miễn dịch huỳnh quang: lắng đọng IgA dạng hạt ở màng đáy
Copy ghi nguồn : daihocduochanoi.com
