Phân biệt hiện tượng phù do suy dinh dưỡng, suy tim và xơ gan.

0
2709
xơ gan

Phù do suy dinh dưỡng

– Chủ yếu phù chi dưới, có khi phù  toàn thân.

– Phù mềm và ấn lõm.

– Không liên quan đến thời gian trong ngày hoặc với tư thế  người bệnh.

– Giảm protein huyết thanh, giảm mỡ máu.

– Không có protein niệu.

– Nguyên nhân: Ăn thiếu protein kéo dài, hội chứng kém hấp thu, bệnh  đường ruột gây mất protein, các nhiễm khuẩn mạn tính (lao), các bệnh ác tính (ung thư, nhất là  ung thư ống tiêu hoá).

Phù do suy tim

– Đặc điểm:

 Chủ yếu phù chi dưới, phù mềm, ấn lõm.

 Hay xuất hiện về chiều, sau khi người bệnh đứng lâu, và nhẹ bớt lúc sáng sớm khi người bệnh ngủ dậy, giai đoạn muộn phù sẽ thường xuyên và toàn thân.

 Nghỉ ngơi, chế độ ăn nhạt có thể làm bớt phù.

 Có thể cổ trướng và tràn dịch màng phổi.

 Giai đoạn đầu khó thở nhẹ, khi gắng sức; giai đoạn muộn có khó thở thườn xuyên

 Khám thấy tim to, nhịp ngựa phi…

 Gan to, mềm, có thể có tính chất gan  đàn xếp, tĩnh mạch cổ nổi, phản hồi gan tĩnh mạch cổ (+).

 Có thể phát hiện bệnh lý tim mạch dẫn đến suy tim: Hẹp van hai lá, tăng huyết áp

 Protein mức độ nhẹ.

– Cơ chế phù trong suy tim: Có nhiều cơ chế phối hợp.

 Tăng tích tụ máu tại tim và tĩnh mạch à tăng áp suất thuỷ tĩnh trong tĩnh mạch + mao mạch toàn thân à phù.

 Giảm thể tích máu động mạch hiệu quả là kích hoạt hệ giao cảm gây co mạch thận, kích hoạt hệ RAA à ứ natri và nước à phù tăng.

 Tăng nồng độ aldosteron (do tăng tiết và kéo dài thời gian bán huỷ).

 Tăng áp lực TM toàn thân à tăng áp lực trong ống ngực à giảm dẫn lưu bạch huyết à phù tăng.

 Tăng Endothelin à co mạch thận, ứ natri .

 Tăng Arginin-Vasopressin à tăng giữ nước, tăng tác dụng co mạch của Angiotensin II.

 Tăng ANP và BNP nhưng không đủ ngăn phù + tăng đề kháng tác dụng của ANP và BNP.

Phù do xơ gan

phù do xơ gan

– Đặc điểm:

 Phù chủ yếu hai chi dưới, phù trắng, mềm và ấn lõm.

 Thường kèm cổ trướng.

 Tuần hoàn bàng hệ (cửa – chủ).

 Triệu chứng khác của xơ gan: Vàng da, sao mạch, lách to, giãn tĩnh mạch thực quản…

 Áp suất TM cảnh bình thường/thấp.

 Không có protein ở nước tiểu.

 Có thể phát hiện nguyên nhân dẫn đến xơ gan: Nghiện rượu, viêm gan virus B, viêm gan virus C…

– Cơ chế: Có nhiều cơ chế phối hợp.

 Tăng áp lực TM cửa à tăng thể tích máu nội tạng, tăng tạo bạch huyết + ứ natri ở gan, giảm thể tích máu động mạch hiệu quả.

 Giảm albumin huyết thanh + giảm thể tích máu ĐM hiệu quả à kích thích hệ RAA, các dây thần kinh giao cảm ở thận và các cơ chế giữ muối và nước khác.

 Nồng độ aldosteron máu tăng do gan mất/giảm khả năng chuyển hoá.

 Tăng sản xuất prostaglandin (PGE2 và PGI2) à giảm ứ natri tại thận (à chống chỉ định dùng NSAIDs).

 Cổ trướng do tăng áp lực TM cửa + nghẽn bạch mạch tại gan + giảm albumin máu.

 Phù ngoại vi xuất hiện do giảm albumin máu nặng.

 Cổ trướng to à tăng áp suất trong ổ bụng à cản trở dòng máu chảy về từ chi dưới  tăng phù ở chi dưới.

copy ghi nguồn : daihocduochanoi.com

Link bài viết tại : Phân biệt hiện tượng phù so suy dinh dưỡng suy tim và xơ gan